Over geweldloze communicatie
Mijn vader is een lieve, warme en betrokken man, maar als ik hem spreek, voel ik vrij snel irritatie. Al sinds ik een klein meisje ben, irriteert het me dat hij vaak dezelfde vragen stelt. In het afgelopen jaar vraagt hij bijvoorbeeld steeds als we elkaar zien: “en hoe bevalt je nieuwe huis?”.
En ik denk dan: “Ja pa, daar woon ik alweer bijna een jaar” en “nog net zo goed als de vorige maand en de maand daarvoor en de maand dáárvoor”.
Maar dat zeg ik niet…
Ik zeg “prima” of ik negeer zijn vraag of ik geef een compleet onzinnig antwoord: “echt verschrikkelijk, heel naar om aan het park te wonen”.
Waarom ga ik zo dwars doen en zeg ik niet wat ik echt denk? En waarom irriteert dit me zo? Het is toch best een normale en geïnteresseerde vraag?
Mijn diepere behoefte
Eigenlijk zou ik het liefste willen dat hij een vraag stelt over iets wat nu bij me speelt. Iets wat aansluit bij waar ik mee bezig ben. Als hij steeds dezelfde vraag stelt, dan krijg ik het gevoel dat hij of niet luistert naar mijn antwoord ofwel vergeet wat ik de vorige keer geantwoord heb. Beiden interpreteer ik als een teken van desinteresse.
Boek Geweldloze Communicatie
Ik werd me hier bewust van na het lezen van het boek “Geweldloze Communicatie” van Marshall Rosenberg. Hij beschrijft hoe we in relaties vaak oordelen, vergelijken en interpreteren in plaats van eerlijk delen wat ons raakt. Zoals ik de vraag van mijn vader direct als “desinteresse” bestempel en dan een kortaf of onzinnig antwoord geef. Het is een manier die we gebruiken om maar niet onze diepere behoefte te hoeven delen, want ja…dat is kwetsbaar.
Rosenberg ontwikkelde de methode Geweldloze Communicatie, een stappenplan om zelf makkelijker en eerlijker te delen over je gevoel en behoefte. Ook is het een zienswijze die helpt om bij anderen door die 'gewelddadige' taal heen te kijken naar wat de diepere behoefte zou kunnen zijn.
Samen op ontdekkingstocht
Na het lezen van het boek, kreeg ik de mogelijkheid om een workshop Geweldloze Communicatie te volgen. Toen ik mijn vader vertelde dat ik hierheen zou gaan, zei hij “nou dat zou ik ook wel eens met jou willen doen, want onze communicatie loopt altijd wel een beetje stroef”.
Hm…. Hij ervaart dat dus ook? Dat had ik niet verwacht! En hij ging mee…
Tijdens de workshop werden we uitgenodigd om eens terug te gaan naar een conflictsituatie en te delen wat we hier ervaren hadden en wat onze behoefte eigenlijk was. Voor het eerst in 35 jaar wisselden we uit wat er echt bij ons gebeurt in zo’n gesprek…
“Daar ben ik me helemaal niet bewust van”
Toen ik deelde dat hij vaak dezelfde vragen stelt, begon hij te bulderen van het lachen:
“dat zegt je moeder ook altijd, daar ben ik me helemaal niet bewust van”
Hij deelde op zijn beurt dat hij vaak voelt dat ik geïrriteerd ben, maar dan geen idee heeft waar dat door komt. Hij heeft dan het gevoel dat hij op eieren moet lopen, om me maar niet verder te irriteren. Daar had ik dan weer geen idee van.
Wow! Dit gesprek maakte diepe indruk op ons allebei. Wat vullen we toch snel in voor de ander. Als we dit toch eerder van elkaar geweten hadden…
Ik voelde ineens veel meer begrip en compassie voor mijn vader. Ik besefte me namelijk dat zijn vragen wel degelijk komen vanuit interesse, alleen bij mij niet helemaal aansluiten. En hoe zou hij dat kunnen weten als ik dat nooit met hem deel…
In 4 stappen geweldloos communiceren
In het boek deelt Rosenberg in vier stappen hoe we op een geweldloze wijze kunnen delen wat er gebeurt in een situatie waar we irritatie, boosheid of verdriet voelen (en er dus een diepere behoefte niet wordt vervuld):
VERTEL - In de eerste plaats deel je objectief wat er gebeurt. (“ik hoor je deze vraag nu voor de 5e keer stellen”)
VOEL - Vervolgens deel je wat dit met je doet, welk gevoel roept het bij je op? (“ik voel dat het me irriteert en boos maakt”)
VERLANG – waar heb je eigenlijk behoefte aan? (“ik heb behoefte om gehoord te worden en om echt contact met je te hebben”)
VERZOEK – wat zou je graag willen (hoe concreter hoe beter). (“ik zou graag met je willen praten over dingen die me nu bezig houden”)
En nu communiceer ik alleen nog maar geweldloos
Haha, I wish. Nee dat gaat niet zo makkelijk. In situaties die iets verder van me af staan kan ik de stappen aardig volgen, maar als ik écht boos of verdrietig ben, dan vliegen de oordelen en interpretaties nog steeds mijn mond uit. Gelukkig ben ik ook gewoon maar mens.
Het is een groeiproces en dat kost tijd. Door steeds bewuster te worden en anders te luisteren, ontstaat er zachtheid en begrip. Iedere keer ontstaat er wat meer ruimte om mijn eigen gevoel te delen én om voorbij mijn eigen irritatie ook te luisteren naar het gevoel van de ander.
Ik ervaar in de relatie met mijn vader direct al veel meer verbinding. Daarnaast voel ik, nu dit uitgesproken is, veel meer ruimte om de volgende keer wel te delen dat hij een vraag al vaker gesteld heeft en wat dat met me doet. En ik hoop dat hij het ook met mij zal delen als hij mijn irritatie bemerkt, maar niet weet waar deze vandaan komt.
Ik ben heel dankbaar dat hij zo zonder aarzeling mee ging naar de workshop!
Comments