Heb jij ook wel eens dat iemand anders maar niet luistert? Hij/zij lijkt je totaal niet te begrijpen en blijft maar zeggen “ja, maar ik…” of gaat met je in discussie over wat jij voelt of denkt. Het lijkt wel alsof ze alleen hun eigen gelijk willen halen en er geen oog voor hebben hoe het jou raakt.
Enorm frustrerend en zulke gesprekken leveren vaak maar weinig op.
Dus hoe kun je het gesprek nu zo leiden dat de ander ook oog voor jou heeft? Hoe krijg je de ander zover dat deze écht luistert en open staat voor jouw behoefte?
Effectief begrepen worden
Volgens Stephen Covey zit het geheim van begrepen worden in begrijpen: luisteren in plaats van praten. Een van zijn “7 Habits of Highly Effective People” is
Seek first to understand, than to be understood”
We worden vaak boos op anderen, omdat ze ons niet begrijpen. In gesprek met anderen kijken we echter beiden door onze eigen ervaringen, overtuigingen, waarden en normen. Zo kunnen we dus beiden een andere visie op de werkelijkheid hebben.
Behalve dat we praten vanuit deze filters hebben we ook de neiging om te luisteren door deze filters. We luisteren selectief, niet met de intentie om te begrijpen, maar met de intentie om te reageren, aldus Covey. We reageren bijvoorbeeld op een waarde of norm die overschreden wordt of wat de ander zegt triggert een eigen herinnering (“ohhhh ja, dat had ik ook, toen….”).
Door écht te luisteren, met het doel inzicht te krijgen in wat de ander voelt en denkt, kunnen we de ander beter begrijpen én creëren we ruimte om ook zelf begrepen te worden.
Zien en gezien worden
Ieder mens heeft namelijk de behoefte om gezien te worden voor wie zij is en wat zij doet. Net zoals jij en ik in gesprek met de ander, graag gehoord willen worden voor wat ons raakt.
En vaak is precies dít de reden waarom de ander in discussie gaat of blijft hameren op zijn eigen standpunt of gevoel. Diegene wil graag door jou gezien worden. Echter als we allebei in het gesprek gefocust zijn op zélf gezien en gehoord worden, dan wordt er meestal niemand gezien en gehoord.
Dit vraagt dus dat een van de twee eerst op de ander gericht is in plaats van op zichzelf. En aangezien we alleen maar direct invloed hebben op wat we zelf doen, is de weg naar zelf begrepen worden, eerst de ander begrijpen.
Door eerst je aandacht te verleggen naar de ander met de oprechte intentie om diegene te horen en te zien, vervul je zijn/haar behoefte aan erkenning. Pas als deze belangrijke basisbehoefte vervuld is ontstaat er bij de ander ruimte om naar jou te luisteren.
Ja doeiiiii!
Misschien denk je nu…ja doeiiii! Die ander doet maar eerst zijn best om mij te begrijpen, moet ik zeker weer degene zijn die mijn eigen behoeftes opzij zet. Dat kan ook, je kunt wachten tot de ander die stap zet… Mogelijk heb je dan wel een goede portie geduld nodig.
Deze weg heb ik zelf al vaak bewandeld en ik kan je zeggen…het levert eerder meer frustratie en irritatie op dan minder. Het is soms even slikken om de switch te maken om eerst naar de ander te luisteren, maar zodra ik dat doe voel ik dat ik de regie terugpak en voel ik me rustiger en krachtiger.
“Peace cannot be kept by force; it can only be achieved by understanding” - Albert Einstein
Verbinden en begrepen worden
Eerder schreef ik al over Verbindend Communiceren (zie “Mijn vader luistert nooit”) . Deze stappen, die je ondersteunen om je eigen behoefte te uiten, kun je ook omzetten naar vragen en gebruiken om de ander te begrijpen.
VERTEL: Wat is er precies gebeurd?
VOEL: Wat doet dat met jou? Hoe voel je je daarbij?
VERLANG: Waar heb je behoefte aan?
VERZOEK: Wat zou ik voor je kunnen betekenen?
Hiermee ondersteun je de ander om uit de discussie te stappen, uit de beschuldigende houding, náár wat er echt aan de hand is. Niet alleen ondersteunt het jou om de ander écht te zien en horen, het helpt de ander ook om helderder te krijgen wat hier nu eigenlijk onder zit en waarom zij zo geraakt wordt.
Tip: in een gesprek zul je merken dat de ander eerst een tijd deelt over eigen gevoelens en behoeftes. Je kunt de ander hierop blijven bevragen. Op een gegeven moment voelt je dat de ander doorstapt naar oplossingen. Dit is het moment om te vragen wat je kunt doen óf om te delen wat het met jou doet.
Comments